Arabica i robusta to dwa najpopularniejsze gatunki kawy. Każdy z nich wyróżnia się unikalnym aromatem i smakiem, a także zastosowaniem. Niektórzy kawosze wolą raczyć kubki smakowe kawą parzoną z ziaren arabiki, a inni robusty. Jakie są zatem różnice między nimi? O tym dowiesz się z naszego artykułu – rozsiądź się wygodnie z filiżanką kawy ASTRA w dłoni i udaj się z nami w podróż po plantacjach kawowców!
Plantacje kawy na świecie, czyli arabika na pierwszym miejscu!
Plantacje kawy znaleźć można przede wszystkim w egzotycznych regionach świata, zarówno w Ameryce Południowej oraz Azji, jak i w Afryce. Warto przy tym podkreślić, że obecnie do gatunków kaw uprawianych w największej ilości zalicza się naszych „bohaterów” arabikę i robustę, a także mniej spopularyzowaną liberikę. Który z gatunków cieszy się jednak największą popularnością?
Bezsprzecznie największy udział na rynku – zarówno w produkcji, jak i sprzedaży – ma arabika. Mowa o zaspokajaniu nawet 70-80 procent światowych potrzeb na kawę. Drugie miejsce oczywiście ma robusta, której udział rynkowy szacuje się w granicach 20-29%. Pozostałe gatunki uznawane są za niszowe i często są one trudno dostępne w Polsce.
Arabika i robusta – pojedynek gigantów! Poznaj różnice między gatunkami kaw
Czym różni się arabica od robusty? Setkami czynników, od odmiennych warunków upraw i rejonów pochodzenia począwszy, na smaku, aromacie czy zawartości kofeiny kończąc!
Kilka słów o arabice
Arabika stanowi nawet 2/3 światowej produkcji kawy, a gatunek ten dzieli się na ponad 150 odmian, z których wiele zostało skrzyżowanych laboratoryjnie. Arabikę hoduje się między innymi w Chinach i Nepalu oraz oczywiście w Brazylii, Kolumbii, na Jawie i w Afryce Równikowej. Jeśli chodzi o jej smak, ciężko opisać go nawet w kilkudziesięciu słowach. Często jednak można słyszeć o aromatach zbliżonych do kakao, różnych nut kwiatowych, a także owocowych. Na ogół arabika jest łagodna i pozbawiona goryczki, a przy tym jest delikatnie kwaskowata.
Kilka słów o robuście
Robusta choć jest od dużo łatwiejsza w uprawie, zajmuje znacznie mniejszy udział w światowym rynku niż arabika. Ten gatunek kawy uprawiany jest przede wszystkim w Indiach, Indonezji czy Wietnamie, ale plantacje zakładane są także w Brazylii czy w krajach afrykańskich. Smak robusty to przede wszystkim ciężkie, goryczkowe nuty, które zmieniają się także w zależności od jakości kawy. Dla przykładu robusta typu fine ma wyraźnie wyczuwalne aromaty orzecha i mlecznej czekolady.
[product id="532, 558, 566, 567"]
Arabica i robusta – największe różnice
- Smak. Ziarna kawy Arabica gwarantują sporą dawkę słodyczy i znane są ze swojej złożoności oraz kwasowości. Mają też szerszy zakres smaków, od miękkich i słodkich; po ostre i cierpkie; z nutami owoców czy czekolady. Ziarna kawy Robusta, mają zaś znacznie mocniejszy, bardziej intensywny smak z wyraźnymi nutami orzechowymi i czekoladowymi. Robusta pozbawiona jest też dużej kwasowości.
- Zawartość kofeiny. Arabica ma w składzie od 1 do 1,5% kofeiny, dlatego polecana jest osobom, które lubią łagodniejsze kawy. Robusta z kolei ma nawet do 2,5% kofeiny, gwarantując sporą dawkę energii już po wypiciu jednej filiżanki.
- Wygląd ziaren. Ziarna arabiki są podłużne, a ich bruzda na środku ma lekkie zakrzywienie na końcach. Ziarno robusty jest zaś owalne i wyróżnia się prostą bruzdą. Warto zwrócić również uwagę na kolory: ziarna arabiki są ciemniejsze od robusty, mają też intensywniejszą barwę oraz lśniącą powierzchnię.
- Uprawa. Dużą różnicą między arabiką i robustą jest sama uprawa kaw. W pierwszym przypadku konieczne jest stworzenie optymalnych warunków wzrostu. Hodowla wymaga ciągłej pielęgnacji, a jakość kawy w dużej mierze zależy właśnie od niej. Inaczej jest z robustą, która nie jest tak wymagająca, a nawet potrafi wzrastać „na dziko”. Ciekawostką jest przy tym to, że łatwość w uprawie ma związek z zawartością kofeiny. Duża jej ilość w robuście to gwarancja ochrony roślin przed szkodnikami!
- Parzenie kawy w ekspresie. Dobra kawa ziarnista do ekspresu powinna być średnio lub ciemno palona. Jeśli chodzi o gatunek, najczęściej wybierana jest arabica. Popularne są również mieszanki, które gwarantują naprawdę doskonałe walory smakowe oraz optymalną zawartość kofeiny w filiżance.
- Najwyższa jakość kaw. Najwyższą jakościowo arabiką jest kawa arabica speciality, łatwo dostępna na rynku. Najwyższą jakościowo robustą jest robusta fine – jest ona mniej dostępna w sprzedaży.
Źródła:
K. Szwedziak, E. Polańczyk, M. Kużel, Wpływ technologii produkcji kawy typu arabica i robusta na ich jakość sensoryczną, Katedra Inżynierii Biosystemów, Wydział Inżynierii Produkcji i Logistyki Politechnika Opolska, Postępy Techniki Przetwórstwa Spożywczego 1/2018, str. 30-34.
I. Graboń, Kawa. Instrukcja obsługi najpopularniejszego napoju na świecie, 2017, ISBN 9788375154290.
S. Wożny, Tajemnice kawy, Zysk i S-Ka, 2015, ISBN 978-837785-639-0.